Maya Angelou werd geboren als Marguerite Annie Johnson op 4 april 1928 in St. Louis, Missouri. Haar oudere broer gaf haar de bijnaam Maya omdat hij haar naam niet kon uitspreken. Haar ouders scheidden van elkaar toen Maya 3 jaar oud was. Zij stuurden Maya en haar broer in hun eentje met de trein naar hun oma in Stamps, Arkansas – een reis van ca. 770 km. In de volgende jaren reisden de twee regelmatig heen en weer tussen Stamps en St. Louis.
Trauma’s
Toen Maya 7 jaar oud was, keerde ze terug naar haar moeder. Hier werd Maya seksueel misbruikt door haar moeders vriend. Getraumatiseerd door deze gebeurtenissen stopte Maya met praten. Ze had de naam van de dader gefluisterd toen ze in bed lag; de volgende dag werd hij doodgeschopt in een steeg gevonden. Ze keerde terug naar Arkansas en bleef vijf jaar meer of minder ‘stom’, want zo zei ze zelf: “Mijn stem had een ongelooflijke kracht”. In haar kinderlijke fantasie dacht ze dat ze door haar stem iemand kon doden. De tijd waarin ze niet sprak, gebruikte ze om de wereld om haar heen te observeren en veel te lezen, wat haar later goed van pas kwam.
Bovendien leed Maya ook onder de racistische vooroordelen en discriminatie in Arkansas.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verhuisde ze naar San Francisco in Californië. Ze won een studiebeurs om dans en toneel te studeren. Ze studeerde niet aan een stuk door en zocht werk. Ze werd de eerste zwarte vrouw die conductrice werd op de kabeltram. Maar ze bleef dit niet lang. Ze nam haar studie weer op en studeerde af toen ze 17 jaar oud was. Drie weken later werd haar enige zoon geboren. Ze werkte een tijdlang als prostituee, was zelfs even hoerenmadam, experimenteerde met drugs, werkte in een nachtclub als serveerster en danste in een stripclub.
Afrikaanse renaissance
Ironisch genoeg is het werk als stripdanseres de oorsprong van haar verdere carrière geworden, want ze werd daar door een theatergroep ontdekt. Ze kreeg midden jaren vijftig een rol in het stuk Porgy and Bess bij een gezelschap, dat op tournee ook Europa aandeed. Rond die tijd veranderde ze haar naam Marguerite Johnson in Maya Angelou, wat beter paste bij haar theaterleven. Ze werkte ook nog een tijd in een theater in New York, maar stopte daarmee omdat ze zich wilde concentreren op haar schrijverschap. Rond diezelfde tijd zette ze zich ook in voor gelijkberechtiging van de Afro-Amerikaanse gemeenschap en functioneerde ze in het noorden als coördinator voor de zuidelijke leiderschapsconferentie die werd geleid door Martin Luther King jr.
In 1961 verhuisde ze naar Caïro, waar ze voor de krant The Arab Observer werkte. Daarna vertrok ze naar Ghana, waar ze lesgaf in muziek en dans en als redacteur werkte voor The African Review. Haar schrijverschap en persoonlijke ontwikkeling bloeiden op door de ‘Afrikaanse culturele wedergeboorte’ die op dat moment plaatsvond.
In 1964 verhuisde Maya terug naar de V.S. om Malcolm X te helpen de organisatie voor Afrikaans-Amerikaanse Eenheid op te bouwen. Helaas stierf de organisatie bij het overlijden van Malcolm X.
“Ik heb geleerd dat mensen vergeten wat je hebt gezegd, mensen zullen vergeten wat je hebt gedaan. Maar mensen zullen nooit vergeten hoe je hen deed voelen.” – Maya Angelou
Awards
Maya Angelou droeg altijd Afrikaanse kleding en noemde zichzelf een zwarte vrouw, ook al sprak men destijds van ‘gekleurde persoon’. Ze deinsde nergens voor terug en bleef zichzelf trouw, wat anderen ook van haar zeiden. Ze bleef zich haar leven lang inzetten tegen vooroordelen en racisme.
In 1970 publiceerde ze haar autobiografie I know why caged birds sing, waarvoor ze de National Book Award ontving. Deze werd ook verfilmd. In Nederland verscheen het boek met als titel: Ik weet waarom gekooide vogels zingen. Daarna volgden nog vijf boeken en diverse poëziebundels. Enkele jaren later werd ze genomineerd voor de Pulitzerprijs. Bij de inhuldiging van president Clinton las ze een gedicht voor, dat speciaal voor dit doel geschreven was.
Maya Angelou werd 1981 aangesteld als professor van Amerikaanse studies aan de Wake Forest University in Winston-Salem. Ze stierf op 28 mei 2014 op 86-jarige leeftijd.
Een uitspraak van Maya Angelou hangt al jaren aan de koelkastdeur van het Jeannette Noëlhuis: “Als je altijd probeert normaal te zijn, zul je nooit weten hoe geweldig je kunt zijn.”