“Wij zalven je mond, zodat je over onrecht je mond niet houdt.” Deze woorden sprak de voorgangster vorig jaar bij de doop van enkele kinderen in de Dominicuskerk in Amsterdam. Ze speelden door mijn hoofd toen we met ruim veertig mensen op 26 februari 2015 voor de rechtbank in Den Haag stonden.
Vorig jaar tijdens de Nucleaire Veiligheids Top in Den Haag, had een groep vredesmensen geprobeerd een brief naar Obama en de andere wereldleiders te brengen, met het verzoek niet alleen te praten over de beveiliging van klein nucleair afval, maar over het afzien van het maken van nieuwe, geavanceerde kernwapens. Volgens internationaal recht zijn kernbommen verboden wapens, net zoals chemische wapens en clusterbommen. Die brief mochten we niet brengen: we werden opgepakt en uren vastgehouden op het politiebureau. De boete wilden we niet betalen en daarom waren wij gedaagd. Enkele mensen stonden voor de rechtbank met een spandoek en we deelden flyers uit.
Toen het ook voor mij tijd was om naar binnen te gaan stond de hele groep op de gang: de advocaat had een stevig preliminair verweer gehouden waarin zij betoogde dat het Openbaar Ministerie het gelijkheidsbeginsel had geschonden evenals het verbod op willekeur en dat het OM een rommeltje had gemaakt van onze vervolging. De rechter had de zitting voor enige tijd geschorst om over dit betoog na te denken.
Enige tijd later werd de zitting in een veel grotere zaal hervat (want we pasten onmogelijk allemaal, gedaagden en ondersteuners, in de eerste rechtszaal). We kregen te horen dat de rechter de advocaat gelijk gaf: het Openbaar Ministerie werd niet-ontvankelijk verklaard! Daar zaten we dan… In vijftallen (we waren allemaal opgeroepen, vijf per kwartier) moesten we op de stoelen plaatsnemen om te bevestigen dat we er waren. Dat riep wel frustraties op. Iedereen had voorbereid iets inhoudelijks te zeggen over democratie, vrijheid van meningsuiting of over kernwapens. Maar we mochten niets zeggen, omdat het niet meer relevant was.
Zelf had ik voorbereid om als noodkreet het ‘Nieuw lied tegen de derde wereldoorlog’ te zingen. Gelukkig had ik ook een briefje gemaakt met zowel de foto van de theoloog en verzetsstrijder Bonhoeffer, als de volgende tekst: “Mensen vragen mij dikwijls: ‘Denk je nu echt dat je met deze acties iets veranderen kunt?’ Dan lees ik hen maar de zegenbede voor die we bij een wake bij het grensgevang op Schiphol baden:
En moge God ons zegenen met voldoende dwaasheid
om te geloven dat we een verschil kunnen maken in deze wereld,
zodat we kunnen doen waarvan anderen zeggen
dat het onmogelijk is.
Die tekst kon ik toen nog even snel aan de rechter geven. Onze poging om kernwapens de wereld uit te helpen gaat door. De vredesbeweging PAX is een burgerinitiatief gestart om een verbod op kernwapens op de politieke agenda te krijgen. 40.000 handtekeningen zijn daarvoor nodig. Al 115 landen hebben kernwapens verboden. Nederland heeft nog een duwtje in de rug nodig om zich aan te sluiten bij die meerderheid van landen en over te gaan tot een nationaal verbod op kernwapens.
Graag vraag ik ieder die dit leest ook een handtekening te zetten op tekentegenkernwapens.nl.
Een lied tegen de derde wereldoorlog
Wij die met eigen ogen de aarde zien verscheurd
maar blind en onmeedogend ontkennen wat gebeurt:
dat oorlog is geboden en vrede niet mag zijn,
dat mensen mensen doden dat wij die mensen zijn.
Wij die nog mogen leven van hoop en vrees vervuld,
aan machten prijsgegeven aan meer dan eigen schuld,
wij die god weet hoe verder tot hiertoe zijn gespaard,
dat wij toch nooit erkennen het recht van vuur en zwaard.
Dat wij toch niet vergeten waartoe wij zijn gemaakt,
dat diep in ons geweten opnieuw het licht ontwaakt,
dat in ons wordt herschapen de geest die in overleeft,
dat onze lieve aarde nog kans op redding heeft.
Huub Oosterhuis